Շատ շախմատիստներ դժվարությունների են հանդիպում սկզբնախաղերում, քանի որ ծանոթ չեն սկզբնախաղային գլխավոր սկզբունքներին: Նրանք, իհարկե, գիտեն այն սկզբնախաղերը, որ հաճախ խաղում են, բայց երբ մի բան այն չի լինում, նրանք շփոթվում են և հաճախ պարտվում խաղը: Այս հոդվածի հիմնական նպատակը ձեզ` 7 ամենակարևոր սկզբնախաղային սկզբուները հիշեցնելն է, որ յուրաքանչյուր շախմատիստ պետք է իմանա:
Գաղտնիք չէ, որ սկզբնախաղերի հիմնական նպատակը խաղաքարերը զարգացնելն է: Չնայած, որ սա շատ բնական է հնչում, այնուամենայնիվ, շատ շախմատասերներ չեն հեtևում այս սկզբունքին: Որոշ շախմատիստներ այս փուլում գերադասում են թագուհու միջոցով շախ հայտարարել, զինվորներ որսալ և դիմել չպատրաստված հարձակումների: Եվ պարզապես կարիք չկա ասելու անգամ, որ նման խաղերն ունենում են վատ ավարտ` կանգնեցնելով շախմատիստներին դժվարին իրավիճակի առջև: Պատկերացրե՛ք նման մի իրավիճակ` ձեր Արքան գտնվում է կենտրոնում` հակառակորդի նավակի և թագուհու նշանառման տակ: Այնքան էլ հաճելի չէ: Կենտրոնացե՛ք խաղաքարերը զարգացնելու վրա և չեք դասվի այն շախմատիստների շարքին, ովքեր պարտվում են խաղը 15 քայլից:
Ստորև բերված դիրքում սևերը 2 զինվոր ավել են, սակայն կարելի է համարել, որ խաղը պարտված է, քանի որ վերջիններս չեն զարգացրել խաղաքարերը:
Շատ անհրաժեշտ է հիշել այս կանոնը: Խուսափե՛ք մի քանի քայլ անել միևնույն խաղաքարով, քանի դեռ չկա արժանի պատճառ դրա համար (կարևոր նյութական ձեռք բերում, մատ, և այլն), և հնարավորություն տվեք մյուս խաղաքարերին զարգանալ:
Կարծես սպիտակները գտել են լավ հարձակվողական դիրք Ձ.b5` սպառնալով խոցելի c7 վանդակը: Սակայն, սա համարվում է սկզբնախաղային հիմնական սկզբունքներից մեկի ոտնահարում` միևնույն խաղաքարը մի՛ շարժեք երկու անգամ: Սևերը կարող են հեշտությամբ պաշտպանվել Թ.f7-ով` միաժամանակ բացելով անկյունագիծը սպիտակ վանդակում գտնվող փղի համար: Սպիտակներն այս քայլով միայն տեմպ են կորցնում, մինչ ավելի լավ կլիներ փոխատեղում անել:
Անտեղի մի՛ վատնեք ձեր ժամանակը՝ անտեղի քայլեր անելով զինվորներով: Ընդհանուր առմամբ, անհրաժեշտ է դիմել զինվորենրի օգնությանը, երբ դա կօգնի այլ խաղաքարերի զարգացմանը: Հատկապես հիշե՛ք, որ պետք չէ զինվորներին առաջ մղել. դա լավ բանի չի հանգեցնում սկզբնախաղերում:
Սպիտակները ոչ անհրաժեշտ քայլ են անում զինվորով դեպի h3, ինչն այնքան էլ լավ քայլ չէ, քանի որ անտեղի ժամանակի կորուստ է գրանցվում: Շատ ավելի լավ է Թ.e2+ կամ Ձ.xd5:
Կան շատ պատճառներ` ձիերին փղերից շուտ զարգացնելու համար: Առաջինն այն է, որ ձիերը հեռահար խաղաքարեր չեն, այն է` դրանք կարող են վերահսկել միայն մոտակա վանդակները: Եթե ձիերին չզարգացնեք, դրանց արդյունավետությունը կհավասարվի զրոյի: Փոխարենը, փղերը հեռահար խաղաքարեր են և կարող են վերահսկել ավելի շատ վանդակներ` նույնիսկ հետին շարքից: Բացի այդ, փղերին ձիերից առաջ զարգացնելով, դուք անպաշտպան եք թողնում ձիերի զինվորներին:
Որպեսզի զարգացնեք ձեր խաղաքարը, դուք արժեքավոր շախմատային ռեսուրս եք ծախսում, և, հետևաբար, փոխարինելով լավ դիրքավորված խաղաքարը ոչ զարգացած խաղաքարով, դուք տեմպ եք կորցնում, ինչից հարկավոր է խուսափել սկզբնախաղում: Այդ ժամանակը կարելի է ծախսել մյուս խաղաքարերի զարգացման վրա:
Ստորև բերված դիրքում այնքան էլ լավ միտք չէ խաղալ Փ. xb8, որովհետև դրանով տեմպ կկորցնեք:
Արքային ապահով դիրք տալը սկզբնախաղային սկզբունքներից մեկն է: Հիշե՛ք, որ շատ ավելի դժվար է հարձակվել փոխատեղված Արքայի վրա: Միաժամանակ, փոխատեղումը կապակցում է նավակներին` հնարավոր դարձնելով դրանց ավելի արդյունավետ խաղը: Խաղի վաղ փուլում փոխատեղում կատարելով` դուք շատ խաղեր կփրկեք:
Տարածական առավելությունը շախմատում շատ կարևոր գործոն է, և կարելի է ասել, որ այն շախմատիստը, ով ունի տարածական առավելություն, կարողանում է վերահսկել խաղը: Տարածությունը հնարավորություն է տալիս առավել արդյունավետությամբ համակարգել խաղաքարերը և՛ հարձակման, և՛ պաշտպանույթան համար` միաժամանակ թույլ չտալով ձեր հակառակորդին անել նույնը: Տեսեք, թե ինչպես են սպիտակները առաջ տանում իրենց զինվորներին` ավելի շատ տարածք զբաղեցնելու համար:
Խաղում են սպիտակները
Եթե ցանկանում եք բարելավել շախմատային ձեր մակարդակը, անհրաժեշտ է ունենալ հստակ ծրագիր և աշխատել շախմատի բոլոր էլեմենտների վրա`