Գծային մատ Թագուհով - ChessSchool

Գծային մատ Թագուհով

Գծային մատ Թագուհով

Թագուհին, ինչպես և նավակը, գծային ֆիգուր է։ Այդ իսկ պատճառով այս դեպքում պլանը նույնն է ինչ բոլոր մյուս գծային մատերի դեպքում։

 

Շախմատային պլան – Ինչպե՞ս Թագուհով մատ անել

  1.  Ընտրել խաղատախտակի անկյունը։ Ընտրում ենք, թե խաղատախտակի որ անկյանն է սևերի Արքան առավել մոտ գտնվում։ Հենց այդ անկյունում էլ կփորձենք մատ հայտարարել Արքային։
  2.  Հեռացնել Արքային։  Թագուհին պետք է պայքարի, որ Արքային մաքսիմալ ձևով հեռացնի խաղատախտակի կենտրոնից դեպի 8-րդ հորիզոնական։

1․ Թd1 – d5 . . .

(«ընտրեցինք», «հեռացրեցինք»)։

3․ Թագուհի – ձի

(Արքայի սահմանափակում)

դաս 18-1 նկար

Խնդիրը կայանում է Արքային վերջին հորիզոնական հեռացնելու մեջ։ Թագուհին մենակ է այս հարցը լուծում։ Միայն շախերով այն չի լուծվի։ Հակառակը, շախերը միայն վնաս կբերեն։ Արքան շախի դեպքում կարող է ընտրել, թե որտեղ է գնալու և ոչ մի կերպ չի պատրաստվում գնալ վերջին հորիզոնական։

Սևերի Արքան չի կարող մոտենալ Թագուհուն և նրան հեռու վանել ինչպես նավակի դեպքում։ Ուշադրություն դարձրու ինչպես է տեղակայված Թագուհին Արքայի համեմատ։ Թագուհին հարձակվում է Արքայի վրա ինչպես շախմատային ձի։

Նա շախեր չի տալիս, բայց ստիպում է Արքային հեռանալ։ Այդ դիրքը կրկնվում է բոլոր հորիզոնականներում, քանի դեռ Արքան չի հայտնվել 8-րդ հորիզոնականում  (վերջին)։ Ուր էլ որ գնա Արքան, քայլում է նա արդյոք տվյալ հորիզոնականի վրա, թե անմիջապես անցնում է հաջորդ հորիզոնական, ձի-Թագուհին պարտավոր է անմիջապես հետևել նրան մեզ հայտնի դիրքով։

Դեռ ավելին․ Թագուհին ընդօրինակում է Արքայի քայլը

Արքան աջ, Թագուհին՝ աջ։ Արքան վերև, Թագուհին նույնպես։

1. . . . Թf6 – g6

(<<հետապնդեցինք>>-Արքային մնում է հանձնվել)։

2․ Фd5 – e5 Kpg6 – h6

(Թագուհին, ինչպես ձին, ստիպում է Արքային հանձնվել)։

3. Թе5 – f5 Աh6 – g7

(Արքան պարտադրված է գնալ 7-րդ հորիզոնական)։

4. Թf5 – e6 Աg7 – h7

(Թագուհին անմիջապես անցնում է նոր հորիզոնական)։

5. Թe6 – f6 Աh7 – g8

(Արքան խաղատախտակի կենտրոնում)։

6. Թf6 – e7 Աg8 – h8

դաս 18-2 նկար

Իսկ հիմա ուշադրություն։

Հիմա, եթե Արքան գնա f7 դաշտ, ապա սևերի Արքան այլևս քայլ չի ունենա անելու։ Նման իրավիճակը կոչվում է պատ։ Իհարկե, քեզ պատ անհրաժեշտ չի։

Պատ ստանալով չես հաղթում, այլ  պարտիան ավարտվում է ոչ-ոքի, քանի որ շախմատային պարտիայի հիմնական պայմանը՝ Արքային մատ անել, իրագործված չի։ Այդ իսկ պատճառով, նման դիրքերում պետք չի շտապել և անպայման անհրաժեշտ է Արքային երկու դաշտ թողնել։

4․ Մուտք-ելք։ Մենք թողել ենք երկու դաշտ սևերի Արքայի համար, որպեսզի Արքան շարժվելու հնարավորություն ունենա։ Ուստի պատից այլևս պետք չի վախենալ, և սպիտակներն անցնում են պլանի վերջին մասին։

5, Մոտեցնել սեփական Արքային։ Քանի դեռ սևերի Արքան հետուառաջ է վազում երկու վանդակներով, սպիտակները նրան են մոտեցնում իրենց Արքային և կանգնեցնում միմյանց դիմաց։

 7. Աe1 – e2 Աh8 – g8 (մուտք)

8. Աe2 – e3 Աg8 – h8 (ելք)

9. Աe3 – e4 Աh8 – g8 (մուտք)

10. Աe4 – f5 Աg8 – h8 (ելք)

11. Աf5 – g6 Աh8 – g8 (մուտք)

 

Այժմ սպիտակների Թագուհին ունի ընտրության հնարավորություն։ Ինչպիսի՞ մատ հայտարարել։ Անշուշտ, ամենալավը կլինի մատը, որտեղ Թագուհին հայտնվում է երկու Արքաների միջև։ Թագուհին հարձակվում է սևերի Արքայի վրա, վերցնում է բոլոր դաշտերը․ իսկ սպիտակների Արքան պաշտպանում է իր Թագուհուն։

12. Թe7 – g7# (d8, e8)

Փորձի ձեռք բերման արդյունքում դու արդեն ամբողջ դաշտով մեկ չես ընկնի հակառակորդի Արքայի հետևից, այլ կօգտագօրծես 2-րդ կետը՝ <<հեռացնել>>։

Օրինակ, հնարավոր էր խաղալ 3. Թe5–g3, փոխել հարձակման ուղղությունը դեպի «g» ուղղահայաց։ Այդ դեպքում մատն ավելի արագ տեղի կունենա։

3. Թe5 – g3 Աh6 – h5

Կարելի է ավելի կարճացնե մեր ուղին, եթե սեփական Արքայով չվազել հակառակորդի Արքայի հետևից, այլ նրան ստիպել գալ։

4. Թg3 – g7! Աh5 – h4

5. Թg7 – g6 Աh4 – h3

6. Թg6 – g5 Աh3 – h2

7. Աе1 – f2 . . .

Սևերի Արքան ստիպված է անձամբ գնալ հանդիպման։

 7. . . . Աh2 – h1

8. Թg6 – g1#

դաս 18-3 նկար

Այսօր մենք միասին սովորեցինք Թագուհով մատ հայտարարել միայնակ Արքային։ Արի տետրիդ մեջ գրենք շախմատային պլանի բոլոր մասերը․

  1.  Ընտրել խաղատախտակի անկյունը,
  2.  Հեռացնել հակառակորդի  Արքան։
  3.  Հակառակորդի Արքայի համար երկու վանդակ թողնել, մուտքի ու ելքի համար։
  4.  Մոտեցնել սեփական Արքային։



Նմանատիպ դասեր