Այսօրվա թեման մի փոքր անսովոր է, քանի որ այնքան էլ շատ չեն խոսում արքայի դերի մասին միջնախաղում: Հայտնի է, որ վերջնախաղում արքան ամենակարևոր խաղաքարն է: Կենտրոնացած արքան, անկասկած, այն գործոնն է, որը վերջնախաղում առավելություն է տալիս: Սակայն շատ քիչ է խոսվել արքայի դերի մասին միջնախաղում, երբ դեռևս շատ խաղաքարեր կան խաղատախտակի վրա: Պատճառը, միգուցե, ընդհանուր կաննոների բացակայությունն է այս թեմայի շուրջ։ Սա շատ յուրահատուկ տարր է, և յուրաքանչյուր դիրք ունի տարբեր առանձնահատկություններ:
Ըստ երևույթին, այս ռեսուրսի կիրառումը հիմնականում կախված է շախմատիստի ստեղծագործ մտքից և քաջությունից` արքայով թշնամու տարածք մուտք գործելու համար: Կարիք չկա անգամ ասելու, որ արքայով անվտանգ խաղալու համար անհրաժեշտ է ճշգրիտ հաշվարկ և շատ լավ ինտուիցիա: Այսօրվա թեմային կից ընտրել ենք մի քանի օրինակ, որտեղ որոշակի փուլում արքան առաջատար դեր է կատարում` ներգրավվելով պայքարի մեջ և առաջ գնալով օգնելու իր զորքին: Առաջինն ընտրել ենք մի դասական օրինակ, որը մեր հավատարիմ ընթերցողները հեշտությամբ կճանաչեն։
Շորտ-Տիմման
Սպիտակներն ամբողջությամբ վերահսկում են դիրքը, և սևերը հազիվ են կարողանում տեղաշարժվել: Սակայն անհրաժեշտ է դեռ հաղթել խաղը, և հենց այստեղ է, որ Նայջել Շորտը սկսում է բոլոր ժամանակների ամենանշանավոր քայլերից մեկը արքայով` խաղալով 31.Աh2!։ Նրա հաջորդ քայլերն էին Աg3-Աf4-Աg5, և Թիմմանը հանձնվեց` նախքան Աh6 քայլը՝ անխուսափելի մատով հաջորդ քայլում: Բավականին յուրահատուկ խաղ և արտասովոր միտք, որը Նայջել Շորտը գտավ 31.Աh2 քայլով: Կարող եք վայելել ամբողջական խաղը ստորև։
Այժմ կուսումնասիրենք մեկ այլ օրինակ, որը ցուցադրում է արքայի քաջությունը: Դիրքը վերցրած է գրոսմայստերներ Միստա, Ա. (2616)- Դուդա, Ջ. (2599) խաղից:
Միստա-Դուդա
Կարելի է սա անվանել առանց թագուհու միջնախաղ, քանի որ դեռևս մի քանի խաղաքար կա խաղատախտակի վրա: Սևերը մի քանի առավելություն ունեն, օրինակ` փղերի զույգը և g4 ուժեղ անցունակ զինվորը: Ահա այստեղ գրոսմայստեր Դուդան սկսեց իր ֆանտաստիկ ճանապարհորդությունն իր արքայով դեպի կենտրոն` խաղալով 24...Աf7!, որին հաջորդում են Աe6 և Աd5: Սա սևերի արքայի համար բավականին անվտանգ տարածք է, և այստեղից սկսած՝ նա շարունակում է կատարել իր կարևոր դերը առաջիկա վերջնախաղում: Արքայի գործունեությունը չսահմանափակվեց այսքանով, և ստորև կարող եք տեսնել խաղի բոլոր մանրամասները:
Արքայի արշավը ոչ միշտ է ինքնակամ սկսվում. երբեմն մեր հակառակորդը հակահարված է սկսում մեր արքայի դեմ, և անվտանգ ապաստան գտնելու միակ ձևը հակառակորդի տարածք ներխուժելն է: Շատ հաճախ արքան ոչ միայն անվտանգություն է գտնում, այլ նաև մեծ ազդեցություն ձեռք բերում դիրքի վրա և օգնում մյուս խաղաքարերին: Հաջորդ երկու օրինակները դրա վառ ապացույցներն են:
Նավարա-Վոյտազեկ
Այս դիրքը հայտնի դարձավ, երբ Նավարան հաղթանակ տարավ Վոյտազեկի նկատմամբ հիանալի սկզբնախաղային պատրաստությամբ: Ըստ երևույթին, Նավարան շատ լավ էր հաշվարկել արքայի տեղաշարժը f ուղղաձիգի վրա` շախերից խուսափելու համար:
Հաջորդ օրինակը իսպանացի գրոսմայստեր Անտոն Գուիջարրոյի և հայ գրոսմայստեր Տիգրան Պետրոսյանի խաղն է:
Գուիջարրո-Պետրոսյան
Սևերը պայքարում են գոյատևման համար, բայց, ըստ երևույթին, նրանք հակահարված են տալիս սպիտակների արքայի դեմ: Սակայն Անտոնը վերահսկողության տակ էր վերցրել ամեն ինչ և, օրինակ a3 դաշտում ապաստան գտնելու փոխարեն, որոշեց, որ լավագույն տարբերակը արքայով դեպի թշնամու շարքեր գնալն է: Նրա հաշվարկներն ամբողջությամբ ճիշտ դուրս եկան:
Հուսով ենք` հավանեցիք ներկայացված օրինակները և հարստացրեցիք ձեր շախմատային գիտելիքները։ Հուսով ենք նաև, որ տվյալ խաղերը կոգեշնչեն ձեզ ձեր հետագա խաղերի ժամանակ: Իհարկե, յուրաքանչյուր խաղ տարբերվում է իր առանձնահատկություններով, սակայն բոլոր խաղերում էլ արքան կարևոր դեր է կատարում: