Երբևէ խաղացե՞լ ես այնպիսի հակառակորդի հետ, ով 400 միավորով ավելի մեծ վարկանիշ ունի, քան դու։ Եթե շախմատ կանոնավոր ես խաղում, ապա հաստատ այո։ Ըստ վիճակագրության՝ եթե շախմատիստը 400 միավորվ ավելի մեծ վարկանիշ ունի, ապա նա հաղթանակ կտանի խաղացած պարտիաների 95%-ում։ Մի՛ հուսահատվիր և շարունակիր կարդալ։ Այս փոքրիկ հոդվածը կարդալուց և սկզբունքներին հետևելուց հետո հավանական է, որ դու այն 5%-ի մեջ լինես, ով կարողանում է ոչ-ոքի խաղալ կամ նույնիսկ հաղթանակ տանել շատ ավելի ուժեղ հակառակորդի նկատմամբ։ Ինչու՞ են այս բարձր վարկանիշ ունեցողները հաղթում ավելի թույլերին։ Նրանք լավ պատրաստված են․ բարձր վարկանիշ ունեցող շախմատիստները լավ գիտեն սկզբնախաղերը, նրանք լավ շախմատային տեսողություն ունեն, նրանց տակտիկական հմտությունների մակարդակը բարձր է և նրանք լավ գիտեն, թե ինչպես խաղալ և հաղթել վերջնախաղերում։
Դե, հիմա կմտածես, թե ինչպես կարող ես հաղթել նման շախմատային հսկային։ Ահա մի քանի ցուցում, որոնց պետք է հետևես ավելի ուժեղ հակառակորդների հետ հաջող խաղալու համար․
Առաջին կարևոր բանը, որ պետք է սովորես, հանգստանալն ու չնյարդայնանալն է։ Մի՛ վախեցիր քո հակառակորդից, եթե նույնիսկ նա 2200 վարկանիշ ունեցող շախմատիստ է, իսկ դու՝ ընդամենը 1300։ Դու դեռ հնարավորություն ունես խաղը հաղթանակով ավարտելու։ Եթե հետևես շատ ուժեղ շախմատիստների խաղին, ապա կտեսնես, որ նրանք պարտիայի ընթացքում միշտ հանգիստ են և կենտրոնացած։ Նյարդային վիճակում գտնվող շախմատիստը չի կարող հնարավոր ամենալավ քայլերը խաղալ։ Լավագույն քայլերը խաղալու համար պարտադիր պայման է արտաքին աշխարհից լիովին կտրված լինելն ու ամբողջությամբ շախմատի վրա կենտրոնանալը։
Ինքնաբերաբար ֆիգուրներ մի փոխանակիր։ Շատ թույլ խաղացողներ կարծում են, որ եթե իրենք փոխանակեն շատ ֆիգուրներ, ապա կկարողանան վերջնախաղում պարտիան ոչ-ոքի ավարտել։ Սա մեծ թյուրիմացություն է։ Իհարկե՝ եթե վաճառես բոլոր խաղաքարերն ու զինվորները, խաղը ոչ-ոքի կավարտվի, բայց ուժեղ կողմը երբեք թույլ չի տա, որ դա տեղի ունենա։ Այդ պարագայում, եթե թույլ կողմը փորձում է փոխանակել ֆիգուրները, նա, մեծ հավանականությամբ, իր ակտիվ ֆիգուրները կփոխանակի հակառակորդի ավելի պասիվ ֆիգուրների հետ։ Ուժեղ կողմի առավելությունը կմեծանա և նա այդ պարտիայում հաղթանակած դուրս կգա։ Եթե նույնիսկ ֆիգուրների մեծ մասին փոխանակես, ուժեղ շախմատիստները, սովորաբար, ուժեղ են խաղում վերջնախաղում, ինչը կերաշխավորի նրանց հաղթանակը։
Ակտիվ խաղ խաղա ցանկացած հակառակորդի դեմ։ Մի՛ նստիր ու սպասիր՝ պասիվ պաշտպանողական քայլեր կատարելով։ Հակառակ դեպքում՝ ուժեղ հակառակորդդ ուղղակի կակտիվացնի իր բոլոր ֆիգուրները և կկազմակերպի մահացու գրոհ։ Հիշի՛ր, որ լավագույն պաշտպանությունը հարձակումն է կամ փոխադարձ գրոհը։ Եթե հակառակորդդ գրոհը կազմակերպում է ընդդեմ քո Թագուհու թևի, ապա դու գրոհիր նրա արքայական թևը զինվորների շղթայով՝ օգնության բերելով մյուս ֆիգուրներին։ Նրա համար առավելություն ձեռք բերելը գրեթե անհնար դարձրու։ Պայքարի՛ր։ Երբեք հետ չկանգնես և թողնես, որ նա ղեկավարի խաղը։ Եթե սիրում ես բաց դիրքեր խաղալ, ապա շատ գծեր բաց ու ծանր ֆիգուրով (նավակ, Թագուհի) պահիր բաց կամ կիսաբաց գծերը։ Եթե քեզ ավելի հարմարավետ ես զգում դիրքային խաղում կամ փակ դիրքերում, ապա պետք է խուսափել զինվորների փոխանակումից։ Ստիպի՛ր նրան խաղալ քո կանոններով, այլ ոչ թե հանդես եկ ենթարկվողի դերում։
Հիշի՛ր, որ ոչ-ոքու համար խաղալը շատ վատ ստրատեգիա է։ Եթե այդպես ես տրամադրվում, ապա մեծ հավանականությամբ պարտիան տանուլ կտաս։ Ոչ-ոքի ստանալու համար դու պետք է հնարավորինս ակտիվ խաղաս, սակայն դա չի ենթադրում, որ պետք է գրոհ սկսես հենց առաջին քայլից, զոհաբերես զինվորներ և հետո հասկանաս, որ գրոհդ իր նպատակին չի հասնի, որովհետև նա ունի փիղ, որին դու չէիր նկատել, մինչդեռ նա պաշտպանում է հնարավոր մատի դաշտը․․․ Նման իրավիճակներ հաճախ են տեղի ունենում և նույնիսկ վարպետների մակարդակում։ Ուստի, եթե դու տեսնում ես հզոր գրոհի հնարավորություն, եթե նույնիսկ դրա համար որակական կորուստ ես ունենալու, արա այն։ Բայց զեհաբերությունից առաջ մտածի՛ր դիրքի մասին, որպեսզի հասկանաս իրականում այն կգործի, թե ոչ։ 3 անգամ հաշվարկիր զոհաբերություն անելուց առաջ։ Առաջնության ժամանակ ես մի խաղ խաղացի, որի ժամանակ 2 ֆիգուր զոհաբերեցի, հանձնվեցի 3 քայլ հետո։ Նման գործում սխալ հաշվարկներն ինձ մի պարտիա և մի ամբողջ առաջնություն արժեցան։ Տակտիկական խաղ ցուցաբերելիս՝ խորը հաշվարկներն անչափ կարևոր են։ Լասկերը մի անգամ ասել է․ <<Ավելի լավ է պարտվել քո ձևով, քան հակառակորդիդ․․․>>։
